Phát Biểu Cảm Nhận Của Em Về Bài Thơ Tức Cảnh Pác Bó Của Hồ Chí Minh
Để mang lại nền độc lập, tự do cho đất nước, Bác bỏ Hồ đã phải trải qua rất nhiều những khó khăn, gian khổ trong suốt tháng là người chiến sĩ cộng sản. Thế nhưng, dù phải đối mặt với khó khăn, gian khổ đến nhường nào, ở Bác bỏ vẫn toát lên phong thái ung dung, sáng sủa và tràn đầy niềm tin, niềm hi vọng về một tương lai mới. Điều này đã được Bác bỏ thể hiện trong rất nhiều những bài thơ, một trong số đó là ý thơ :
[LIVE STREAM] Văn 8: Tức cảnh Pác Bó (Hồ Chí Minh) - Câu cầu khiến
Để phân tích và cảm nhận về bài thơ Tức cảnh Pác Bó một cách thâm thúy, người đọc cần nắm rõ đôi nét cơ bản về tác giả cũng như tác phẩm này.
Hồ Chí Minh - sinh vào năm 1890, mất năm 1969, quê ở Nghệ An, tại làng Kim Liên, huyện Nam Đàn. Người đấy là một vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc bản địa Việt Nam vì có những đóng góp vô cùng quan trọng trong sự nghiệp cách mệnh giành lại nền độc lập, tự do cho nhân dân trước sự xâm lược của giặc ngoại xâm.
Lí tưởng đó của Người được hun đúc ngay từ thuở thiếu thời để đến khi dấn thân tuổi đôi mươi. Năm 1911, người thanh niên đầy hoài bão của xứ Nghệ ấy đã quyết định ra đi tìm đường cứu nước với hai bàn tay trắng. Có lẽ, rất khó có thể có thể hình dung được Bác bỏ đã phải nhìn thấy với gian lao, khó khăn ra sao khi một mình dạt dẹo ở những đất khách quê người và trong vòng thời gian đằng đẵng đến ba mươi năm.
Thế nhưng vì muốn học tập những điều tiến bộ, hữu ích để vận dụng vào sự nghiệp cách mệnh của nước nhà, Người chấp thuận hết tất cả những gian lao, khó khăn ấy. Ngày trở về vào năm 1941, mái đầu dường như không còn xuân xanh nhưng trong Người vẫn nhiệt thành với việc nghiệp dân tộc bản địa và từng bước dẫn dắt quân dân Việt Nam chinh phục con phố đến với hòa bình, sự sung sướng. Sự thật, những nỗ lực của tất cả Bác bỏ Hồ và toàn thể dân tộc bản địa Việt Nam đã hóa thành trái ngọt với thắng lợi vang dội của cuộc Cách mệnh tháng Tám 1945.
Thắng lợi này đã góp phần đưa nước ta đến với độc lập, tự do như cả dân tộc bản địa ta vẫn hằng mong mỏi. Ngày 2 tháng 9 năm 1945, sự kiện Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã chính thức xác lập nền độc lập, tự do của ta. Đó cũng đấy là mốc son chói lọi ở trong trang sử hào hùng của đất nước. Tuy nhiên, khi những ám ảnh của cuộc chiến tranh chống thực dân, phát xít còn chưa kịp nguôi ngoai thì dân tộ c bản địa ta lại phải nhìn thấy với một cuộc đấu khác gay cấn hơn, khốc liệt hơn - cuộc đấu chống lại đế quốc Mĩ.
Nhưng đúng là , cuộc chiến tranh càng tàn khốc, ác liệt bao nhiêu thì cũng không thể quật ngã được tinh thần kiên cường, ý chí quyết tâm của ta, nhất là lúc có sự sát cánh, sự lãnh đạo của Hồ Chủ tịch. Tiếc thay, khi đất nước vẫn chưa vui thú vui sum họp, thống nhất thì Người đã ra đi vào trong 1 ngày ngày thu năm 1969 để lại niềm đau xót khôn cùng.
Hồ Chí Minh không chỉ được nghe biết với cương vị là nhà lãnh đạo cách mệnh tài ba mà Người còn là một một nhà văn, nhà thơ với nhiều đóng góp cho việc nghiệp thơ văn. Đặc biệt quan trọng, để thể hiện những nỗi niềm, trăn trở cho việc nghiệp cách mệnh mà Người suốt đời theo đuổi.
Người đã gửi gắm chúng phần nào trong những sáng tác của mình ở rất nhiều thể loại. Chẳng hạn, về văn chính luận có thể kể tới: (1925), (1945), (1946), (1966) ..., Người còn viết truyện kí: (1923), (1925), (1931) ... Về thơ ca, tập thơ ( ) với hàng trăm bài thơ chữ Hán đặc sắc được xem là tác phẩm đặc sắc kết tinh giá trị tư tưởng và thẩm mỹ và nghệ thuật thơ ca của Hồ Chí Minh.
Trước lúc cảm nhận về bài thơ Tức cảnh Pác Bó, ta cần nắm được hoàn cảnh ra đời của tác phẩm. Bài thơ của Hồ Chí Minh là tác phẩm được viết trong một hoàn cảnh đặc biệt quan trọng. Đó là lúc Hồ Chí Minh trở về Việt Nam sau ba mươi năm dạt dẹo ở hải ngoại để tìm con phố cứu nước cho dân tộc bản địa Việt Nam. Ngày trở về là một ngày tháng hai năm 1941 và Bác bỏ Hồ đã bí mật sống ở hang Pác Bó (hay hang Cốc Bó), mang ý nghĩa là thuộc huyện H à Quảng, tỉnh Cao Bằng.
Với , Hồ Chí Minh đã kể lại cho tất cả những người đọc nghe về cuộc sống sinh hoạt của Người ở nơi ẩn náu và thao tác làm việc bí mật với một tinh thần vui vẻ, thoải mái và một niềm tin tưởng vững chắc vào công việc cách mệnh.
Cảm nhận về bài thơ Tức cảnh Pác Bó, ta thấy ngay ở đoạn mở đầu, Bác bỏ Hồ cho ta hình dung sơ nét về nơi ở của Người:
Câu thơ được ngắt theo nhịp 3/4 đã tạo thành hai vế sóng đôi và gợi sự uyển chuyển, nề nếp trong lối sống của Bác bỏ. Những từ ngữ trong câu thơ lần lượt nói về nơi ẩn náu và chỗ thao tác làm việc: - , thời gian biểu thường nhật - và cả hoạt động - bí mật của con người.
Những hoạt động, cách sinh hoạt ấy diễn ra ở Pác Bó, đây vốn là một nơi lạnh lẽo, ẩm ướt. Theo như lời kể của Đại tướng Võ Nguyên Giáp thì đây còn là một một nơi rất hoang sơ và nguy hiểm: .
Thế nhưng Bác bỏ vẫn thích nghi, làm chủ không gian, thời gian ấy và hòa theo nhịp điệu của suối của rừng thật khéo léo. Đến cuối cùng, ta chỉ thấy toát lên qua câu thơ là một cách tổ chức cuộc sống hòa phù hợp với xét tuyển, môi trường xung quanh với một tâm hồn thanh thoát, nhẹ nhàng nơi Bác bỏ chứ không hề có một chút nào của sự việc gò bó, cưỡng ép.
Đến câu thơ thứ hai, cảm giác phơi phới, thoải mái khi nói về nơi ở vẫn tiếp diễn nhưng pha vào đó còn tồn tại cả sự vui đùa khi nhắc đến cái ăn:
và được nhắc đến ở đây là cháo nấu bằng hạt (ngô) và rau rừng. Đó là những lương thực, thực phẩm mà Bác bỏ và các anh chiến sĩ vẫn sử dụng thường ngày. Những từ sót lại của câu thơ có thể mở ra cho tất cả những người đọc hai cách hiểu. Có thể hiểu ý câu thơ này Theo phong cách: mặc dù phải rất kham khổ, thức ăn chỉ có cháo bẹ và rau măng nhưng người cách mệnh thì luôn giữ tinh thần trong trạng thái trước mọi tình huống, sự việc.
Tuy nhiên, khi cảm nhận về bài thơ Tức cảnh Pác Bó, ta nhận ra cũng có thể có người hiểu ba chữ ở đây ý nói đến việc thức ăn như , như thì lúc nào thì cũng , lúc nào cũng có thể có để phục vụ cho tất cả những người chiến sĩ. Hai khunh hướng suy ra ý nghĩa đó dù có khác nhau nhưng đều hướng đến việc thể hiện sự bằng lòng với xét tuyển hiện thực, và còn chất chứa trong đó cả sự hóm hỉnh, hài hước.
Những món dân dã của núi rừng, trong xét tuyển thiếu thốn cũng trở thành thực phẩm nuôi sống Bác bỏ và những anh lính. Trong câu thơ của Bác bỏ, cái khổ như hiện hữu lên trong bốn chữ đầu nhưng có một điều chắc chắn rằng, Bác bỏ không nhằm than khổ, kể khổ. Bác bỏ kể như vậy là đúng sự thật và sự thật dù là khổ sở ra sao thì Bác bỏ vẫn đón nhận nó với tinh thần nhẹ nhàng, thư thái.
Thậm chí là, Bác bỏ còn xem đó là thứ có thể hưởng thụ mặc sức, tha hồ. Cảm nhận về bài thơ Tức cảnh Pác Bó cũng như một số tác phẩm khác, người đọc nhận ra tinh thần ung dung khi sống trong hoàn cảnh khắc nghiệt của tháng làm cách mệnh ở chốn rừng núi, suối xa nhiều lần xuất hiện trong thơ Bác bỏ. Trong bài , Bác bỏ đã và đang thể hiện tinh thần hòa phù hợp với thiên nhiên:
Và trong hoàn cảnh đặc biệt quan trọng về nơi ở, cái ăn như vậy, Bác bỏ vẫn miệt mài với công việc bên chiếc cũng hết sức đặc biệt quan trọng:
Câu thơ nói về công việc trọng đại mà Bác bỏ đang thực hiện. Đó là công việc - công việc dịch Lịch sử hào hùng Đảng Cộng sản Liên Xô để làm tài liệu bồi dưỡng, huấn luyện cho cán bộ của ta. Công việc diễn ra hằng ngày bên phiến đá, phiến đá mà Bác bỏ gọi là ấy được miêu tả qua từ , đây là từ láy có nhiều sức gợi. Trước hết, nó gợi ra xét tuyển thao tác làm việc cũng không kém phần khó khăn như xét tuyển sinh hoạt của Người.
Nhưng dù xét tuyển sống và thao tác làm việc có ra sao, hiện thực cuộc chiến tranh có gian khổ khốc liệt đến bao nhiêu thì có lẽ, tinh thần và niềm tin của Bác bỏ cũng như biết bao người chiến sĩ khác vẫn kiên định, vững vàng vượt qua. Thường thì trong một bài thơ tứ tuyệt, câu thơ thứ ba sẽ đảm nhiệm vai trò làm nổi bật hình ảnh trung tâm của bài thơ và đúng là câu thơ thứ ba trong bài thơ này đã làm rất tốt sứ mệnh của nó.
Nói như vậy là vì nó đã làm toát lên cốt cách của một người chiến sĩ, vừa uy nghi, vừa rắn chắc. Tạo sự vẻ đẹp đó một phần cũng là nhờ việc khỏe khoắn, mạnh mẽ được thể hiện qua vần trắc của ba chữ ở cuối câu.
Cảm nhận về bài thơ Tức cảnh Pác Bó để thấy ý thơ kết lại bằng câu cuối rất nhẹ nhàng và tươi mát:
Bao nhiêu năm dạt dẹo ở nước ngoài để mong tìm một con phố đi đúng đắn cho dân tộc bản địa. Nay đến ngày trở về, ắt hẳn Hồ Chí Minh đã định hình được những thời cơ giải phóng dân tộc bản địa sắp tới đây. Như vậy, ba mươi năm gian khổ khắp nơi kia đấy là khoảng chừng thời gian sẵn sàng chuẩn bị cho ngày trở về hôm nay. Thế nên những khi đã trải qua rất nhiều những gian khổ để đã chiếm lĩnh nền tảng cho việc nghiệp cách mệnh thì ở thờ ;i điểm hiện tại này, dù phải nhìn thấy với những thiếu thốn ở Pác Bó, Bác bỏ đều thấy .
vì một lí do duy nhất, đó là được thao tác làm việc trên mảnh đất nền quê nhà để phục vụ cho cách mệnh và đó là cuộc đời cách mệnh đầy ý nghĩa khi mang lại sự sung sướng cho nhân dân. Hơn nữa, trong gian khó, Bác bỏ còn tìm thấy trong đó những ý nghĩa, thú vui thì ,hay kia giờ đây lại trở thành những người dân bạn sát cánh, không phải là hiện thân của gian khổ nữa mà đã trở nên thật sang trọng.
Khi cảm nhận về bài thơ Tức cảnh Pác Bó, ta cũng thấy chữ đứng ở vị trí cuối bài nhưng khi thể hiện được sự trân trọng của Bác bỏ so với công việc mà Người chọn lựa, cho thấy việc Bác bỏ coi khó khăn là cái thú để hưởng thụ thì chữ ấy bỗng trở thành "nhãn tự" để tỏa sáng tinh thần toàn bài.
Về nội dung, khi cảm nhận về bài thơ Tức cảnh Pác Bó, người đọc nhận thấy tác phẩm đã thể hiện vẻ ung dung, tự tại, sáng sủa cùng tấm lòng nhiệt thành với Cách mệnh của Bác bỏ trong hoàn cảnh đầy gian khổ ở Pác Bó. Đó đấy là lí do để ta thêm tự hào, ngưỡng mộ hơn ở vị lãnh tụ vĩ đại của ta về khí phách, tinh thần.
Về thẩm mỹ và nghệ thuật, tác phẩm đã thể hiện được phong cách tiêu biểu của Hồ Chí Minh trong việc sử dụng thể thơ thất ngôn tứ tuyệt - một hình thức khá ngắn gọn, cô đúc. Không chỉ vậy, từ ngữ cô đúc, giàu sức gợi; giọng thơ vui tươi, thoải mái đã và đang góp phần tạo nên sự thành công khi chuyển tải tinh thần bài thơ
- Khái quát về tác giả Hồ Chí Minh cùng tác phẩm Tức cảnh Pác Bó.
- Tóm tắt giá trị của bài thơ: "Tức cảnh Pác Bó" đã thể hiện tình yêu thiên nhiên, sự hòa phù hợp với thiên nhiên cũng như tinh thần sáng sủa và phong thái ung dung của Bác bỏ dù trong hoàn cảnh thiếu thốn hay khó khăn.
- Cuộc sống Cách mệnh vô cùng thiếu thốn và gian khổ.
- Tình yêu thiên nhiên cùng với phong thái sáng sủa và ung dung của Bác bỏ.
- Cái sang trong cuộc sống của người Cách mệnh, thể hiện sự hòa phù hợp với thiên nhiên.
- Tóm tắt lại giá trị nội dung cùng thẩm mỹ và nghệ thuật của bài thơ.
- Mở rộng vấn đề qua việc liên hệ đến một số tác phẩm khác của Người.
- Nêu suy nghĩ của tớ về tinh thần sáng sủa cùng với phong thái ung dung tự tại trong phong cách của Hồ Chí Minh.